Zapraszam do zapoznania się z materiałami edukacyjnymi w języku polskim. Prezentacje powstały w ramach prowadzonego przeze mnie przedmiotu “Dyplomacja publiczna” w Akademii Finansów i Biznesu Vistula. Zachęcam do pobierania, lektury, użytkowania i udostępniania. Wystarczy kliknąć w tytuły 🙂
Zachęcam również do kontaktu, jeśli któreś z prezentowanych przeze mnie treści zachęciłyby do dalszego pogłębiania tematu. Polecam się, bo bardzo lubię dzielić się wiedzą i doświadczeniem!
Wybrane trendy kształtujące dziś i jutro świata
Prezentacja, którą przedstawiałam na seminarium naukowym w Akademii Finansów i Biznesu Vistula. Punktem wyjścia do niej stały się dwa opracowania autorstwa National Intelligence Council, dyskutowane na całym świecie: Global Trends 2030 z roku 2012 i 2017 oraz szereg innych badań. Najważniejszym trendem, który warunkuje wiele innych, staje się “individual empowerment”. Dopiero po jego dokładnej analizie warto przejść do kolejnych, takich jak zmiana punktu ciężkości globalnej gospodarki, rozwój globalnej klasy średniej, pogłębiające się różnice ekonomiczne, przemiany demograficzne, światowe migracje, urbanizacja, przemiany na rynkach pracy, rewolucja technologiczna, eksplozja wiedzy oraz zwiększający się dostęp i wpływ kobiet na rynki edukacji i pracy.
2018_Dyplomacja publiczna_Zajęcia organizacyjne i wprowadzenie do przedmiotu
Prezentacja poświęcona jest wartościom, którymi chciałabym, żebyśmy kierowali się na prowadzonych przeze mnie zajęciach i w oparciu o które przygotowywać będziemy projekty zaliczeniowe. Wzajemny szacunek, otwartość na odmienne zdanie i nowe treści, jak również zaangażowanie w dyskusję to tylko niektóre z nich. Dalszą część zajęć poświęciliśmy ewolucji dyplomacji od czasów najstarszych po najnowsze. Nie zabrakło wątków imperium Hammurabiego i ekspansji kupców niemieckich; dyplomacji za zamkniętymi drzwiami, klubowej oraz tej realizowanej we współpracy ze społecznościami – mocno usieciowionej; dyplomacji à la Ferrero Rocher i tej realizowanej przy biurku, przy komputerze, przy stosie książek.
2018_Dyplomacja publiczna_Jakie wyzwania globalne wpływają na dyplomację
Dyplomacja publiczna znakomicie tłumaczy – a także sama jest tłumaczona poprzez – współczesne tendencje w stosunkach międzynarodowych i wyzwania globalne. To, że tak mocno się rozwija, jest związane z coraz wyraźniejszym trendem individual empowerment. Coraz większa obecność społeczności w krajobrazie punktów odniesienia współczesnych dyplomatów wymaga systematycznej ewolucji i wzbogacania treści oraz narzędzi współczesnej dyplomacji. Coraz bardziej liczna, ale i zróżnicowana globalna klasa średnia, wymaga i oczekuje od dyplomatów i polityków coraz więcej. Dyplomaci coraz rzadziej mogą cieszyć się luksusem realizacji zadań za zamkniętymi drzwiami. Coraz częściej działają publicznie, ze społecznościami, współpracują w sieci/sieciach. To rewolucja!
2018_Dyplomacja publiczna_Czym jest dyplomacja publiczna i dlaczego jest tak ważna
Dyplomacja publiczna to sposób na “winning hearts and minds”, to realizacja i wzmacnianie w praktyce soft power (miękkiej siły) państw. To sposób budowania międzynarodowego zrozumienia dla racji i interesów państwa dzięki perswazji i umiejętności angażowania nie tylko polityków i decydentów, ale też (przede wszystkim!) społeczności i środowisk opiniotwórczych. To dzięki dyplomacji publicznej państwa budują swój wizerunek i markę, to dzięki niej docierają do obywateli państw – a ci ostatni wpływają na decyzje polityczne. W przeszłości często mówiono, że polityka zagraniczna powinna być niezależna od krajowej. Współcześnie jest to niemal niemożliwe. Odpowiedzią na tę zmianę jest właśnie dyplomacja publiczna.
2018_Dyplomacja publiczna_Dyplomacja kulturalna
Jedną z najpopularniejszych “gałęzi” dyplomacji publicznej jest dyplomacja kulturalna, zazwyczaj najbardziej odpolityczniona i dająca największe możliwości działania tam, gdzie potrzeba delikatności, ostrożności i działań przynajmniej formalnie dalekich od polityki. Poprzez dyplomację kulturalną tłumaczymy również w ogóle znaczenie kultury w stosunkach międzynarodowych, poświęcamy uwagę Francisowi Fukuyamie, Benjaminowi Barberowi czy Samuelowi Huntingtonowi. Rozmawiamy o różnicach kulturowych i tym, czy potrafimy się w tym obszarze doceniać, szanować i współegzystować – czy jesteśmy kulturowo otwarci na innych, czy może współcześnie jest to coraz trudniejsze.
2018_Dyplomacja publiczna_Dyplomacja cyfrowa
Jeden z najważniejszych tematów – jeśli w ogóle nie najważniejszy – w obszarze dyplomacji publicznej Nic tak nie zmienia współczesnego świata, a tym samym również treści i narzędzi dyplomacji, jak rewolucja cyfrowa. Dlatego właśnie zaproponowałam moim studentom, żeby na zaliczenie przygotowywali nie eseje a właśnie projekty cyfrowe: filmy, podcasty, posty bądź kampanie w mediach społecznościowych. Podczas tych zajęć rozmawialiśmy nie tylko o praktyce i przykładach działalności MSZów oraz polityków w sieci (część o Twitterze mogłaby spokojnie posłużyć za osobne zajęcia). Poświęciliśmy czas również analizie rewolucji technologicznej, jej blaskom i cieniom, korzyściom, ale i ryzykom i zagrożeniom wynikającym z przenoszenia się życia do sieci (Wikileaks!).
2018_Dyplomacja publiczna_Dyplomacja ekonomiczna
Na tych zajęciach fantastycznie nam się dyskutowało nie tylko o dyplomacji ekonomicznej, czyli w skrócie o tym, jak ściągnąć do kraju jak najwięcej kapitału, firm, kontraktów i turystów, o tym, co sprawdzają inwestorzy, na co liczą – i na co nie powinni. Dyskusja o praktyce i narzędziach (np. w odniesieniu do polskich rozwiązań) pozwoliły nam omówić najważniejsze trendy zmieniające światową gospodarkę: przenoszenie się punktu ciężkości do Azji, rewolucję przemysłową, wzrost i zróżnicowanie klasy średniej, budowę gospodarek opartych na wiedzy i innowacjach vs. choroby holenderskie. To były jedne z najbardziej praktycznych, a jednocześnie najbardziej rozbudowanych treściowo i tematycznie zajęć.
2018_Dyplomacja publiczna_Branding narodowy
Na prośbę studentów zajęcia o brandingu narodowym rozpoczęliśmy od przedstawienia tegorocznej edycji World Happiness Report, który zresztą może być bardzo dobrym narzędziem brandingowym. W dalszej części pojawiło dużo grafów, wykresów i obrazowych przykładów – tym razem, na prośbę studentów, case study poświęciliśmy Polsce. Rozmawialiśmy jednak również o Ukrainie, która niezmiennie w bardzo wielu badaniach międzynarodowych ma swoje miejsce jako kraj bardzo inteligentnych, pracowitych, otwartych na przyszłość młodych ludzi. Dyskutowaliśmy też o tym, jakie raporty i badania są brane pod uwagę przez oceniające wizerunek i kondycję danego kraju podmioty, jakimi danymi warto się chwalić i dlaczego, a także nad wynikami jakich analiz warto popracować, co zmieniać, co reformować.
2018_Dyplomacja publiczna_Dyplomacja wiedzy
Są takie tematy, które wydają się niszowe a jednocześnie właśnie zmieniają nasz świat. Gdy zaproponowałam studentom temat dyplomacji wiedzy, z początku zupełnie nie było jasne, co, po co i dlaczego. W trakcie zajęć jednak udało mi się pokazać słuchaczom, jak sami (jako Ukraińcy studiujący w Polsce) biorą udział w procesach związanych z tego rodzaju dyplomacją. Jeszcze więcej uwagi poświęciliśmy tematowi budowania gospodarki opartej na wiedzy oraz rewolucji na rynkach pracy. Bo to wszystko tak mocno się z sobą wiąże.
2018_Dyplomacja publiczna_Dyplomacja miast globalnych
XXI wiek to zdecydowanie wiek miast, w których mieszka większość populacji świata, które wytwarzają ok. 4/5 globalnego PKB i konsumują tyle samo energii. Dlatego też jedne z zajęć poświęciliśmy właśnie im (choć zazwyczaj nie znajdują się w programach zajęć – a szkoda). Miasta – a szczególnie prężne gospodarczo miasta globalne – stanowią fantastyczny przykład fenomenu rozwoju i wzrostu siły aktorów subpaństwowych. Na zajęciach byliśmy w Nowym Jorku, Londynie i Tokio, a także w Paryżu, Rzymie czy Singapurze. Rozmawialiśmy o magnetyzmie i dynamice miast – o tym, jak przyciągają obywateli innych państw i dlaczego burmistrzowie naprawdę mogą zacząć rządzić światem.
2018_Dyplomacja publiczna_Dyplomacja obywatelska
Jedne z najbardziej rozdyskutowanych zajęć w semestrze, poświęcony przede wszystkim działalności aktorów pozarządowychw polityce zagranicznej. Zaczęliśmy od individual empowerment, dyskutując o robotach (pojawiają się na każdych zajęciach!), zanieczyszczeniu oceanów i druku 3D. Kolejne części zajęć poświęciliśmy alterglobalistom, aktywistom, diasporom oraz sprawom konsularnym. Misz masz? Tylko na pierwszy rzut oka – we wszystkich wątkach najważniejszą rolę odgrywa (póki co) człowiek. A jak będzie w przyszłości?
2018_Dyplomacja publiczna_Dyplomacja publiczna a propaganda
Na prośbę studentów ostatnie zajęcia merytoryczne poświęciliśmy propagandzie, dezinformacji i fake news (choć do wyboru było też kilka innych wątków). Rozmawialiśmy o tym, które z państw świata są najbardziej aktywne w sieci i z czym to się wiąże. Rozmawialiśmy o trollingu oraz ryzykach związanych z coraz większym, często nieświadomym, udostępnianiem naszych danych w internecie. Dyskutowaliśmy również o tym, jak nieprzyjazne państwa mogą wykorzystywać nasze dane do niecnych działań i czym różni się propaganda (zła!) od dyplomacji publicznej (dobrej!). I wreszcie: poświęciliśmy uwagę temu, dlaczego fake news są tak mocno dyskutowane – i dlaczego tak często w nie wierzymy. Fascynujący temat!